Rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, a także dziecko mają zarówno prawo, jak i obowiązek utrzymywania kontaktów. Poniżej wyjaśnimy jakie formy kontaktu zostały przewidziane przez polskiego ustawodawcę oraz kiedy można wnosić o ich orzeczenie przez sąd.
Zakres kontaktów z dziećmi w przypadku rozwodu
Kontakty z dzieckiem mogą przybrać formy:
1. przebywania z dzieckiem, a w tym:
- odwiedzin;
- zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu.
2. bezpośredniego porozumiewania się, do których należy m.in. kontakt:
- korespondencyjny;
- za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Ustalanie sposobu utrzymywania kontaktów z dziećmi
Co do zasady sposób ustalenia kontaktów pomiędzy dzieckiem a rodzicem, z którym dziecko nie zamieszkuje, następuje w oparciu o wspólne porozumienie rodziców małoletniego. W innym przypadku rozstrzyga sąd opiekuńczy bądź sąd rozpoznający sprawę o rozwód lub unieważnienie małżeństwa. Sąd opiekuńczy może ograniczyć, jak również zakazać kontaktów z dzieckiem.
Ograniczenie kontaktów rodziców z dziećmi
Sąd opiekuńczy, kierując się dobrem dziecka, może ograniczyć utrzymywanie jego kontaktów z jednym, bądź obojgiem rodziców.
Ograniczenie kontaktów może polegać na:
- zakazie spotykania się;
- zakazie zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;
- ustaleniu kontaktów z dzieckiem wyłącznie w obecności drugiego z rodziców (opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby);
- ograniczeniu kontaktów do wskazanych sposobów porozumiewania się na odległość;
- zakazie porozumiewania się na odległość.
Należy pamiętać, że powyższy katalog jest przykładowy – sąd uprawniony jest do ograniczenia kontaktów w każdy sposób, jaki uzna za zasadny.
Zakaz utrzymywania kontaktów z dzieckiem
Sąd opiekuńczy może zakazać utrzymywania kontaktów z dzieckiem, jeżeli w jego opinii dalsze utrzymywanie kontaktów poważnie zagraża dobru dziecka.
W świetle orzecznictwa zakaz utrzymywania kontaktów jest wskazany m.in., gdy utrzymywanie kontaktów:
- zagraża życiu dziecka;
- zagraża zdrowiu dziecka;
- zagraża bezpieczeństwu dziecka;
- wpływa demoralizująco na dziecko.
Raz ustalone kontakty mogą być zmienione w każdym czasie przez sąd opiekuńczy, jeżeli w jego opinii wymaga tego dobro dziecka.
Egzekucja kontaktów
Egzekucja kontaktów orzeczonych w wyroku rozwodowym bądź przez sąd opiekuńczy następuje dwuetapowo.
W przypadku utrudniania kontaktów z dzieckiem sąd opiekuńczy:
- zagrozi, iż nakaże dokonanie zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej,
- a w dalszej kolejności nakazuje zapłatę ww. sumy.
W tym celu sąd wydaje stosowne postanowienie, na które przysługuje zażalenie. Wydanie przez sąd postanowienia następuje na wniosek osoby uprawnionej. Sąd nie może bowiem w tej sytuacji działać z urzędu. Prawomocne postanowienie o nakazie zapłaty stanowi tytuł wykonawczy bez konieczności nadawania klauzuli wykonalności.
Gdy w ogóle nie dojdzie do kontaktu z dzieckiem, osoba uprawniona może żądać zwrotu poniesionych przez siebie wydatków, które poniosła w związku z przygotowaniem kontaktu.
Rozwód a kontakty z dzieckiem – właściwość sądu
Sądem wyłącznie właściwym jest sąd opiekuńczy (sąd rejonowy) miejsca zamieszkania lub pobytu dziecka.
Obok rodziców, osobami uprawnionymi do kontaktu z dzieckiem są:
- rodzeństwo;
- dziadkowie;
- powinowaci w linii prostej;
- inne osoby, o ile sprawowały one pieczę nad dzieckiem przez dłuższy czas.
Co do zasady, rodzice i dzieci mają obowiązek i prawo do utrzymywania kontaktu. Od tej reguły istnieją jednak wyjątki, kiedy kontakt między nimi może zostać ograniczony, a wręcz całkowicie zakazany. Za każdym razem sąd opiekuńczy ustalając sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem, kieruje się dobrem dziecka.
Podsumowanie
Jeśli potrzebują Państwo fachowego wsparcia w zakresie ustalenia kontaktów z dzieckiem, bądź wyegzekwowania już ustalonych kontaktów w sytuacji, w której są one Państwu utrudniane, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią Prawną. Nasi prawnicy doradzą Państwu w sposób jasny i zrozumiały, tak, aby nie obciążać Państwa zawiłościami przepisów prawnych.
Powrót do podstrony Rozwód