Warunkowe zawieszenie wykonania kary

Nie zawsze wymie­rze­nie kary w pro­ce­sie kar­nym musi od razu wią­zać się z koniecz­no­ścią jej odby­cia. Prze­pi­sy pra­wa kar­ne­go prze­wi­du­ją moż­li­wość jej zawie­sze­nia. Poni­żej wyja­śni­my, kie­dy może dojść do warun­ko­we­go zawie­sze­nia wyko­na­nia kary.

Warunki formalne do warunkowego zawieszenia wykonania kary

Aby móc sta­rać się o warun­ko­we zawie­sze­nia wyko­na­nia kary muszą być speł­nio­ne poniż­sze warun­ki formalne:

1. orze­czo­na kara pozba­wie­nia wol­no­ści nie prze­kra­cza roku;
2. jeże­li spraw­ca w momen­cie, gdy popeł­niał prze­stęp­stwo nie był ska­za­ny uprzed­nio na karę pozba­wie­nia wolności;
3. zawie­sze­nie wyko­na­nia kary będzie wystar­cza­ją­ce do osią­gnię­cia jej celów (np. poprzez brak powro­tu spraw­cy do przestępstwa).

Okoliczności brane pod uwagę

Adwo­kat z War­sza­wy wyja­śnia, iż sąd orze­ka­jąc zawie­sze­nie wyko­na­nia kary bie­rze pod uwa­gę takie oko­licz­no­ści jak:

1. posta­wa sprawcy;
2. warun­ki oso­bi­ste sprawcy;
3. dotych­cza­so­wy spo­sób życia sprawcy;
4. zacho­wa­nie się spraw­cy po popeł­nie­niu przestępstwa.

Ograniczenia w zakresie warunkowego zawieszenia wykonania kary

Spra­wy kar­ne w War­sza­wie, że bar­dzo rzad­ko docho­dzi o warun­ko­we­go zawie­sze­nia wyko­na­nia kary wymie­rza­nej za wystę­pek o cha­rak­te­rze chu­li­gań­ski oraz w przy­pad­ku recy­dy­wy pro­wa­dze­nia pojaz­du mecha­nicz­ne­go w sta­nie nie­trzeź­wo­ści bądź zaży­ciu inne­go środ­ka odu­rza­ją­ce­go. W takich sytu­acjach bowiem usta­wo­daw­ca wska­zał, iż zawie­sze­nie wyko­na­nia kary może zaist­nieć tyl­ko w wyjąt­ko­wych sytuacjach.

Okres próby

Warun­ko­we zawie­sze­nie wyko­na­nia kary odby­wa się z jed­no­cze­snym okre­śle­niem okre­su pró­by, w cza­sie któ­re­go ska­za­ny musi wypeł­niać obo­wiąz­ki na nie­go nało­żo­ne (o czym poni­żej), jak rów­nież nie może popeł­nić żad­ne­go prze­stęp­stwa. Okres pró­by co do zasa­dy może zostać ozna­czo­ny w wideł­kach od roku do 3 lat i bie­gnie od dnia upra­wo­moc­nie­nia się wyro­ku. Gdy mamy jed­nak do czy­nie­nia z prze­stęp­stwem prze­mo­cy wobec oso­by wspól­nie zamiesz­ku­ją­cej bądź spraw­cą mło­do­cia­nym – okres pró­by jest pod­wyż­szo­ny i wyno­si od 2 do 5 lat.

Zawieszenie wykonania kary a grzywna

Pra­wo kar­ne prze­wi­du­je, iż wraz z zawie­sze­niem wyko­na­nia kary sąd może nało­żyć na ska­za­ne­go grzyw­nę. W przy­pad­ku gdy doj­dzie od odwie­sze­nia wyko­na­nia kary grzyw­na ta nie pod­le­ga wyko­na­niu, a dotych­czas uisz­czo­na zosta­je zali­czo­na na poczet okre­su pozba­wie­nia wol­no­ści – w takim przy­pad­ku kara pozba­wie­nia wol­no­ści ule­ga skró­ce­niu, przy czym 2 staw­ki dzien­ne odpo­wia­da­ją jed­ne­mu dnio­wi pozba­wie­nia wolności.

Obowiązki skazanego

Spra­wy kar­ne w War­sza­wie nie­jed­no­krot­nie obej­mu­ją tak­że nało­że­nie na spraw­cę sze­re­gu obo­wiąz­ków. Kodeks kar­ny wska­zu­je na przy­kła­do­we obo­wiąz­ki, któ­re sąd może nało­żyć na ska­za­ne­go. I tak wśród nich wymie­nia się m. in.:

1. dozór kura­to­ra;
2. obo­wią­zek infor­mo­wa­nia sądu;
3. obo­wią­zek pod­ję­cia się pra­cy o cha­rak­te­rze zarobkowym;
4. udział w terapii;
5. nie­spo­ży­wa­nie alkoholu;
6. obo­wią­zek łoże­nia na utrzy­ma­nie rodziny;
7. opróż­nie­nie mieszkania;
8. zakaz prze­by­wa­nia w okre­ślo­nych środowiskach.

Nad­to na ska­za­ne­go może zostać nało­żo­ny dozór kura­to­ra bądź innej oso­by zaufa­nia czy insty­tu­cji. W zakre­sie spraw­ców mło­do­cia­nych czy popeł­nia­ją­cych prze­stęp­stwo prze­mo­cy domo­wej lub zwią­za­ny­mi z zabu­rze­nia­mi sek­su­al­ny­mi, dozór taki jest orze­ka­ny obligatoryjnie.

Nało­że­nie ww. obo­wiąz­ków nastę­pu­je po wysłu­cha­niu ska­za­ne­go. Co wię­cej, zakres obo­wiąz­ków może być zmie­nia­ny, tak­że roz­sze­rza­ny w okre­sie próby.

Zarządzenie wykonania kary

Adwo­kat z War­sza­wy spo­strze­ga, że zarzą­dze­nie wyko­na­nia kary zda­rza się czę­sto. Pra­wo kar­ne wpro­wa­dza oko­licz­no­ści, kie­dy zarzą­dze­nie takie musi być wyda­ne oraz kie­dy sąd może je wydać w spo­sób uzna­nio­wy. Do obli­ga­to­ryj­ne­go odwie­sze­nia doj­dzie w sytu­acji, gdy spraw­ca popeł­nia w okre­sie pró­by prze­stęp­stwo umyśl­ne, za któ­re wymie­rzo­no mu bez­względ­ną karę wię­zie­nia. Dru­gą oko­licz­no­ścią obli­ga­to­ryj­ne­go zarzą­dze­nia wyko­na­nia kary jest sytu­acja, kie­dy spraw­ca ska­za­ny za sto­so­wa­nie wobec osób współ­za­miesz­ku­ją­cych z nim w jed­nym loka­lu w okre­sie pró­by rażą­co naru­sza porzą­dek praw­ny oraz ponow­nie sto­su­je prze­moc wobec oso­by naj­bliż­szej bądź małoletniej.

Zarzą­dze­nie wyko­na­nia kary może zostać wyda­ne tak­że w sytu­acji, gdy sprawca:

1. popeł­nia inne przestępstwo;
2. naru­sza porzą­dek praw­ny w spo­sób rażący.

Zarzą­dze­nie wyko­na­nia pró­by nie może być wyda­ne po upły­wie 6 mie­się­cy od dnia zakoń­cze­nia okre­su próby.

Zatarcie skazania

Zatar­cie ska­za­nia nastę­pu­je po upły­wie 6 mie­się­cy od dnia zakoń­cze­nia okre­su próby.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej

W przy­pad­ku kary łącz­nej moż­li­we jest jej warun­ko­we zawie­sze­nie, jeże­li speł­nio­ne będą poniż­sze warunki:

1. wymiar kary nie może prze­kra­czać roku;
2. za każ­de z tych prze­stępstw nie orze­czo­no kary pozba­wie­nia wolności;
3. zawie­sze­nie wyko­na­nia kary będzie wystar­cza­ją­ce dla osią­gnię­cia jej celów.

W przy­pad­ku kary łącz­nej za prze­stęp­stwa, za któ­ry wymie­rzo­no spraw­cy kary wię­zie­nia, nawet jeże­li wobec co naj­mniej jed­nej z nich wyda­no wyrok z zawie­sze­niem jej wyko­na­nia, wyrok łącz­ny może usta­lić karę bez­względ­ne­go wię­zie­nia. W takim przy­pad­ku przy usta­la­niu kary łącz­nej dla kary z zawie­sze­niem jej wyko­na­nia przyj­mu­je się, że jeden mie­siąc kary z warun­ko­wym zawie­sze­niem jej odby­wa­nia odpo­wia­da 15 dniom bez­względ­nej kary więzenia.

W przy­pad­ku zawie­sze­nia wyko­na­nia kary łącz­nej sąd usta­la okres pró­by oraz zwią­za­ne z nim obo­wiąz­ki na nowo.

Podsumowanie

Pod­su­mo­wu­jąc, warun­ko­we zawie­sze­nie wyko­na­nia kary nie zawsze może być orze­czo­ne wobec spraw­cy. Jeże­li mamy do czy­nie­nia z oso­bą, któ­ra popeł­ni­ła prze­stęp­stwo mniej­szej wagi, jego dotych­cza­so­we postę­po­wa­nie przed jego popeł­nie­niem oraz po popeł­nie­niu mogą zade­cy­do­wać, czy sąd sko­rzy­sta z upraw­nie­nia do zawie­sze­nia wyko­na­nia kary.

Powrót do spe­cja­li­za­cji — Pra­wo karne