Spółka jawna jest jednym z typów spółek handlowych, w ramach której przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność gospodarczą. Od pewnego czasu istnieje możliwość zakładania spółek jawnych w dwojaki sposób – bądź metodą zwykłą bądź w trybie uproszczonym (tryb S24). Poniżej wyjaśnimy, jak można założyć spółkę jawną.
Ogólna charakterystyka spółki jawnej
Spółka jawna prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, posiada zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych oraz zdolność sądową. Spółka ta nie posiada jednak osobowości prawnej.
Celem spółki jawnej jest prowadzenie przedsiębiorstwa. Nie jest więc możliwe zawiązanie oraz późniejsza rejestracja spółki jawnej bez prowadzenia przez nią przedsiębiorstwa (np. powstanie spółki jawnej wyłącznie celem zrealizowania pojedynczej transakcji). Przedsiębiorstwem w rozumieniu kodeksu cywilnego jest zorganizowany zespół składników materialnych oraz niematerialnych, który został przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. W przepisach kodeksu cywilnego znalazł się również przykładowy katalog takich składników (np. nazwa, koncesje, wierzytelności, prawa własności nieruchomości oraz ruchomości).
Spółka jawna charakteryzuje się tym, iż jako podmiot odrębny od swych wspólników odpowiada za swoje zobowiązania, jednak nie odpowiada za zobowiązania wspólników. Z kolei wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem bez ograniczenia.
Kto może założyć spółkę jawną?
Wspólnikami, a jednocześnie założycielami spółki jawnej mogą być osoby fizyczne, które posiadają pełną zdolność do czynności prawnej (co do zasady są więc to osoby powyżej 18 roku życia, które nie zostały ubezwłasnowolnione całkowicie lub częściowo).
Ustawodawca dopuszcza również, aby wspólnikiem była osoba posiadająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych (co do zasady jest to osoba pomiędzy 13 a 18 rokiem życia bądź osoba pełnoletnia, co do której orzeczono ubezwłasnowolnienie częściowe). Działania takiego wspólnika muszą jednak zostać potwierdzone przez przedstawiciela ustawowego osoby posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych (np. rodziców czy kuratora).
Nadto wspólnikiem w spółce jawnej może być osoba prawna oraz inna spółka prawa handlowego (np. inna spółka jawna czy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością). Wspólnikiem w spółce jawnej nie może być jednak spółka cywilna.
Umowa spółki jawnej
Umowa spółki jawnej co do zasady powinna zostać zawarta w formie pisemnej. Forma ta została zastrzeżona pod rygorem nieważności. Oznacza to, iż w braku zachowania formy pisemnej umowa spółki jawnej będzie nieważna i nie wywoła żadnych skutków prawnych, tym samym nie będzie można zarejestrować spółki jawnej.
Umowa spółki jawnej zawiera co najmniej:
- określenie firmy (nazwa spółki);
- wskazanie siedziby spółki (miejscowość, w której spółka prowadzi działalność);
- określenie przedmiotu działalności spółki (np. usługi doradcze, produkcja sprzętu elektronicznego itp.);
- określenie czasu trwania (np. nieoznaczony, 20 lat itp.).
Firma spółki jawnej (potocznie zwana jej nazwą) musi składać się z nazwiska albo nazwy co najmniej jednego wspólnika oraz posiadać oznaczenie „spółka jawna”.
Rejestracja spółki jawnej w trybie zwykłym
Aby doszło do rejestracji spółki jawnej w trybie zwykłym należy dokonać jej zgłoszenia do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę spółki. Zgłoszenie takie uwzględniać musi:
- firmę;
- siedzibę wraz z oznaczeniem adresu;
- przedmiot działalności zgłaszanej spółki;
- dane wspólników (np. imiona, nazwiska oraz adresy);
- dane osób uprawnionych do reprezentowania spółki;
- sposób jej reprezentacji.
Na marginesie należy również wspomnieć, iż małżonek wspólnika spółki jawnej jest uprawniony do zgłoszenia żądania dokonania wzmianki w rejestrze w zakresie umowy majątkowej małżeńskiej zawartej pomiędzy nim a wspólnikiem spółki.
Rejestracja spółki jawnej w trybie S24
Jak wspomniano powyżej rejestracja spółki jawnej może zostać dokonana również w trybie uproszczonym (tryb S24). W tym celu cały proces związany z rejestracją spółki prowadzony jest w systemie teleinformatycznym. Warto wskazać, iż w przypadku rejestracji spółki w trybie S24 umowa spółki jawnej zawierana jest przy wykorzystaniu wzorca umowy. Wzorzec taki udostępniany jest w systemie teleinformatycznym, a do zawarcia umowy spółki jawnej przez internet dojdzie w momencie wypełnienia formularza umowy i opatrzeniu go kwalifikowanym podpisem elektronicznym bądź podpisem zaufanym (tzw. ePUAP).
Na marginesie warto wskazać, iż ustawodawca umożliwił również podejmowanie uchwał oraz zgłaszanie zmian w zakresie zmiany adresu spółki oraz zatwierdzenia sprawozdania finansowego za pomocą środków systemu teleinformatycznego. Co więcej, również rozwiązanie spółki jawnej zawartej na podstawie wzorca umowy może zostać dokonane na podstawie uchwały powziętej na podstawie wzorca udostępnianego w systemie teleinformatycznym.
Skutek wpisu spółki jawnej do rejestru
Spółka jawna powstaje dopiero z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Podsumowanie
Podsumowując, obecnie istnieją dwa tryby rejestracji spółki jawnej – tryb zwykły oraz uproszczony (tryb S24), z których każdy wiąże się z koniecznością dopełnienia szeregu formalności. Celem skutecznego przeprowadzenia postępowania, którego efektem będzie powstanie spółki jawnej zachęcamy do skorzystania z usługi — rejestracja spółek — oferowanej przez Kancelarię Prawną Radkiewicz Adwokaci i Radcowie Prawni m.in. klientom z Warszawy i okolic. Zespół doświadczonych prawników chętnie wesprze Państwa w całym procesie zakładania spółki jawnej.
Powrót do specjalizacji Rejestracja spółek